Universitaire master voor werkende ICT’ers

Wanneer je vijftien jaar in de ict-sector werkt, hang je niet zomaar je baan aan de wilgen om een studie te gaan volgen. En al helemaal geen dure masteropleiding. De opleiding Master of Computer Science duurt twee jaar. In die tijd werken de studenten in een eigen tempo in projecten, volgen ze theorievakken en blijven ze gewoon werken.

Tien tot veertien uur zijn de studenten per week bezig met hun opleiding. Een groot deel daarvan bestaat uit het bestuderen van theorie en het schrijven van onderzoeksdocumenten. In totaal hebben de studenten zes theorievakken. “Ze kunnen hun vakken zelf kiezen uit zo’n tachtig vakken”, aldus Gerard Nogarede, coördinator masteropleidingen van het CAI. “Het hoeven niet per se vakken te zijn die gegeven worden aan de Universiteit Leiden. We hebben ook contacten met andere universiteiten voor vakken die ze in Leiden niet aanbieden, zoals Kennismanagement en ICT and Law. We shoppen in ons netwerk en pakken het beste uit alle verschillende werelden en voegen dat samen.”

Projectstudie

De theorievakken worden verspreid over de twee studiejaren gegeven. Terwijl het eerste theorievak loopt, starten de studenten met een projectstudie, waarbij de studenten de theorie in de praktijk gaan toepassen. Een ideale manier van werken, volgens student Jan Visser. Wat hij geleerd heeft bij het vak ICT Scenario Planning, gebruikt hij voor zijn werk bij de overheid: “De gemeente waar ik werk, werkt veel samen met drie andere gemeenten. De bedoeling is dat de vier gemeenten uiteindelijk één organisatie worden. Je moet dus goed vooruit denken om alle ict-voorzieningen werkend te krijgen. En dat kan ik tijdens de studie al doen.”

Na het eerste vak en de projectstudie, volgen de volgende twee vakken. Als afsluiting van het eerste jaar volgt het vierde vak en een researchproject, waarbij een student meewerkt aan een lopend onderzoek bij Universiteit Leiden. Aandachtsgebieden zijn: Algoritmen, Foundations of Software Technology, Imaging en Computer Systems. Het uiteindelijke onderwerp dat onderzocht wordt, kiest de student zelf en heeft betrekking op een strategisch onderzoeksthema dat de student uit zijn eigen werkomgeving kiest.

Het tweede jaar van de studie staat helemaal in het teken van afstuderen in het thesisproject. Terwijl het thesisproject loopt, volgen de studenten ook de laatste theorievakken. Het grootste verschil met het researchproject is dat de studenten zélf alle grenzen aangeeft. De studenten gaan, voortbordurend op bestaand onderzoek, zélf nieuwe dingen ontdekken en doen. Ook bij dit project is de onderwerpkeuze en het werken aan de afstudeerscriptie flexibel.

Flexibiliteit

Hoorcolleges zoals in de normale vorm kent de masteropleiding van CAI niet. “Bij een les komen de studenten en de docent samen, praten ze over de lesstof en koppelen ze die aan de opdrachten. Zo kunnen ze alles wat ze leren gelijk in praktijk brengen in hun projecten”, aldus CAI-directeur Martin Bruijn. Die flexibiliteit is ook precies wat student Marco van Katwijk zo aantrekt in de master. “Normaal bepaalt een opleidingsinstituut hoe het spel gespeeld wordt. Bij deze master gaat alles in overleg tussen de studenten en docenten.”

Omdat alle studenten aan de Master of Computer Science een vaste baan hebben, wordt er niet gewerkt met vaste lestijden. Docenten worden ingezet op de momenten dat het de studenten uitkomt. “Iedere twee of drie weken is er een les. Aan het eind van de les komen de agenda’s op tafel en kijken de studenten en de docent wanneer ze weer een gaatje vrij hebben en kiezen zo een datum én locatie. De docent gaat naar de studenten toe, in plaats van andersom”, aldus Bruijn. Flexibel zijn moet wel, volgens Gerard Nogarede. “De studenten met wie je werkt zijn anders. Ze werken al zo’n vijftien tot twintig jaar in het vakgebied en zijn gepokt en gemazeld in de dagelijkse praktijk. Je begint met studenten die al aardig wat kennis hebben, en niet vanaf vertrekpunt nul zoals bij jonge studerenden.”

In tegenstelling tot de rest van de studie, worden examens op de bekende formele manier gehouden. Alles wordt via de examencommissie van de Universiteit Leiden afgehandeld. Dat moet ook, want zonder een universiteit die de kwaliteit van een particuliere opleiding toetst, mag een afgestudeerde zichzelf geen Master of Computer Science noemen. En een titel is toch belangrijk, vindt ook student Van Katwijk: “Ik heb dan al wel een baan, maar een titel vergroot wel je kansen op de arbeidsmarkt.” Na voltooiing van de studie mogen de studenten zich ook doctorandus noemen.

Uniek

De Master of Computer Science van CAI is uniek in de wereld van particuliere masteropleidingen. “Er zijn wel bedrijven, zoals Philips, die een soortgelijk project opzetten en daarbij samenwerken met universiteiten, maar in de vrije markt heb je een master als deze nergens anders”, aldus Nogarede. “We verwachten dat het verder uitgroeit. De vraag naar plaatsen gaat stijgen zodra er meer afgestudeerden komen.”

Ook nu al is er genoeg belangstelling, volgens Bruijn. “Begin maart hadden we een informatiebijeenkomst en die zat helemaal vol. Er was plek voor dertig mensen. Als zij allemaal voldoen aan de eisen, kunnen ze allemaal bij ons terecht.”